die Rhön
entdecken Sie die Rhön online
|1.1  Startseite |1.2  Sitemap |1.3  Suche |1.4  Kontakt |1.5  Impressum |1.6  Datenschutz |1.7  A-Z |  
 Startseite > Rhoenline > Geschichte(n) > Mundart: En Winnder in Burgedroud üm 1950 rüm >

Anzeigen
Landhaus Hubertus

En Winnder in Burgedroud üm 1950 rüm

[Symbol: Interner LinkZur hochdeutschen Version dieses Artikels...]

Diesen Artikel bieten wir exklusiv auch im Original Burkardrother Platt gesprochen an. Der Text steht in drei verschiedenen Formaten zur Verfügung:

Symbol: Interner Linkmit Windows Media Player abspielen (empfohlen)

Symbol: Interner LinkOgg-Vorbis

Symbol: Interner LinkReal Audio

Zum Anhören benötigen Sie einen dieser kostenlos erhältlichen Abspiel-Programme:
Symbol: Externer Link Symbol: Externer Link Symbol: Externer Link

Illustration, ca. 1946

En Winnder, benns rachd Schneä mochd, woar doos für uns Kinn aine Frääd!

Dehämm dinn di Schloofschduwe woann di Feäinzer bis nauf mid Aisblomme zugfruänn. Dos Ais kannd mer mid di Fingerneäichu rogekradz, oodr awer mer hauchd sich e ruund Gugglouch nai.  Di Miisdhauffe dinns Duärf sänn ümmer höächer gewosse un dr fröüsch Miisd hoad nouch mehr bi sunsd gedambfd. Ouf en Aboaddshäüsle hiälds koaner lang aus. Doa muassde dr en Blaachoamer mid häss Wasser vos Wasserschiff midnaam, doss doos nidd glaich aausminanner zommgfruänn woar.

In aauer Herrgoddsfrüä wuadd schou gschannzd, di Nöchbere hoad Ösche ouf iänn Waach gschdrääd un mii hönn mid Viisaaudz ewing di Loodedrebbe gsauddzd, doss koass ze Schoode küünd un doss di Läüd guäd nai di Kirch koome un bu se haud sunnsd no hi woudde. Haand un daand stonne richdiche Schneämaauer hoach, un als kloi Kinn hoasde geglääd, du göngst durch en Schneädunnel. Nou hiänz moane drümm di Läüd, es hädd dazumal, bi se Kinn woann,  meär Schneä gaawe bi häüdzedooch. Zu di Schäüer, zu en Schdaau un bais Houfduur hi woann Waach getraade. Bai jedn Schriid hoads geknaddzd un gekniäschd dunnd di Füäss.

Di Baauer bueäde ewing din irn Houfered rüm un woann gann bai ir Küü din en worme Schdaau. Ower Owachd muassd mer ga mid di höülzerne Schuu. Mid darre kannsde laichd higeknall, benn de en Dröbbedriid no verhobbassd bai dan Schneä. Voäs Schäüerschdooch roo hiänge lange Aiszobfe un ümmer muässde gewäddich sai, doss  se obgebrech kännde. Es woar kaaud, bedderkaaud zegoor. Owwer koi Mönsch hoad doa voes Chaos geräidd. Es woar haaud Winnder!

Di Schlöäd hönn gerachd, benn früä baizaid aigschüäd wuädde is. Dr Booch un dr Brüündroug woann scho hauwer zugfrüänn. S’Wasser bai di hauffe Brüün dinns Duärf liäf bi dro  Aisfööde ro, bu ümmer deäigger wuadde sänn.

En schöännsde owwer soo doos Ais bai di Houzzmüül aus. Es Müülrood un aaue Laidunge vo en Müülbooch hinne di Gasse harre hadde  di rainsde Aiskunnsdwärrge dro heäingene. Di Buäwe woudde se mid Schneäboller rookrach, owwer maisdens hoad doos Ais schdannekhaaue. Jeeds Wasserdröbfle is schdannebenno hidezugfruänn. A es Bröüggle woar waiß un glood un benn de dich dro dos Aisegelänner ookhobbd hoasd, sänn di nosse Hännschich gleewene bliiwe.

Un noos wuädde di wöüllene Hännschich schnäil, kannd gsai vo di Schneäboller, vo di Aiszobfeläggerai, benn oas Duasch hadd,  owwer a, benn en Winnder doos Nöösle geläüchd hoad und du kännsd „Gloggeschdreäing failkhaau“. Boos mächsde doa? Schnobbdöchuich hoadd mer blooß dinn di Schuäll gebrauchd, sunnsd noom mer sain Iärmu oder awer sai Hännschich und hoad noach di Medoode „Ich glää dir näss un ich glää dir näss“ noach rachds und lings obgeboddzd.

Bai di Saalie iär Häüsle schdonn scho ain gröässer Schneämoo mid en audde Oamer ouf en Koubf un e gaaue Rüäwe füä di Noose. Unner Huund hoad dann waisse Moo glaich noach sai Oad  zu sai Derridorium dezugenumme... doa woar er dann näss mer ganz waiß.
Scho said e boor Dooch blii dr Schneä liichene un drunnd dann Babbschneä hadds gfruänn. Di Käild hiäld oo un aaue Middooch woar es schöanssd Waader, Suun un e bloawer Hiämmu.

Kamest, doss di Schuäll aus woar, woann mi Kinn näss mer ze hobbe. Nunnd dos Kläädle koom di bloo woarm Dreeningshouse, doädezu e Döüchue odr e Kabbe of en Koubf, e Schdräigjäggle, en Annerak, Fäüsdling, däigge Sogge, Gummischdiwu odr a Laaderschdiiwuich odr a höülzene Schu. Di Buäwe hadde ir Kniggebogger odr ir Mandschässdere o un Oannschöüdzer droff, bu vo oi Said of di anner un vo vuänn noach hinne üwer en Koubf nü sou  e Schdräffle gschdräiggd woar.

Geröüddsch kannd mer of di zugfruänne Bföüddsche un of di Schubbere, bai en Brünnbfoud,  bain Woubbicher Seäb, owwer a weäinsd ewing nawe di Woach ouf en Moaddbladdz, bu di Buäwe di Boo mid Wasser no glööder gemochd hadde un sou manchoaner schdreggsdiläings, vüär- odr hinnerschich higschlooche is. Ouf di gröässere Fläche is nidd blooß hi un haar geröüdschd wuadde, doa hönn di Käüz a richdich Aishoggi gschbiild mid sölwer gemochde Schdegge.  Bar Schliddschuh hadd, woar mit sai Schliddschu doä, di maisde mid ir höülzerne Schu un e boor zegoar schdümbfed.

Mid Schliide un Schii mochde mi Kinn duäddhi, buus guäd obbgiäng:
di Woubbicher füär di Löffudsschdodd, en Roade Rooi owe, vo di Schaffeddswiise ouf en Guuds sai Wiise, es Räüßehüggue un en Houger no un vo aaue Barich hinne di Woubbich. Di Zällwicher hadde iär Boo hinne di Wiise, en Düällegroowe un en Müülberich ro. Owwer aauminanner woann a gann bais Schdöüdzle in Burgedroud un di Schiifoarer hinne en Giädsberich, hinne di Öschich un bais Lanzeweechle.

Zeäschd woann di Schi no söllwer gemochd oddr von Geiste Ludwig. Mid Laaderriäme wuädde di drauf di Schu gebunne. Schbeädr goos di Schi mid Aisekannde un bessere Bindung, mid en  Sailzuuch, bu vuänn naizedrögge woar, boos ower orich schweär gange is. Doa defüar brauchd mer ower eggsdere Schischdiwu. Ümmer ema is di Bindung aufgange un dr Schi mochd söüllwer en Berich drinnoo, odr awer a nai di düannene Hegge un doa woar nidd blooß dai Gsichd verschammeriäd, doa is a audzemal e Schi ze Schaide gange.

E boor Bauwer hönn uns Kinn gscheäinnd, benn mer üwer ir Wiise nogebraaderd sänn. Di doachde vellaichd, es Groos blii ümgedraade. Mi hönn ower blooß gelachd drü un hönnere hinnerüm Griämasse gschniide. Di Schbrungschanze, bu di Buäwe mid oarich vil Arwed, audzema zegoor mid Houzzkissdlich gebaud hadde, hoad dan Bauwer no eggsdere gfuggsd. Häüd kommer sichs jo gedeäink. Dr feäisdgebäddschde Schneä midsammds di Braader looch ümmer no duäd, benns scho waid ofs Früjoar naiging un koaner mer o en Winndr gedoachd hoad.

Für di ganz kloanne Kinn woar es Pousdhügguä grood guäd genung. Ower di meännere sänn es Duärf dinnauwere, en Boog drinnauf, bain Kreemer mid sai Dabbeschu verbai hi bais Schdöüdzle. (Dar Noom bedäüd vellaichd, doss mer donauf e Fuurwerrg schdöüddzu muassd.)  Doos woar nemmlich e ganz schöä schdail Schdröässle medde dinn es Duärf von Zällwicher Schlooch ro, doa hoads zu Zällwich khöädd, üwwer di Öschich, doos woar di Greäinz un noach dan Bröüggle koom in di glaich Richdung bi dr Boog di Haubdschdröäss vo Burgedroud. Koi Mönsch hoad doos Schdöüdzle gsaaudzd odr gschdrääd, wail doa jo a koi Mönsch mid öbbeds foor muassd. Blooß derregd bai di Häüser woar e schmaau gschdrääds Bföüdle.

Die grösse Buäwe schdinne scho doouwe mid ir schwere sölwergebaude Bob. Mi Määdlich schbeggeliäde a of sou en Bob, bu mer richdich geleäink kannd, ower für Määd woar doos näss. „Määd füädde sich“, hönnse gsoad. Mii hönn uns ower näss gfuadd un kannde drägged gelach, benn sou e ganze Boddii, bu nidd gschaid geleäink kannd un debai muäds rümgfuurwergd hoad, medde nai en Boog mochd. Vuur dann Bröggle un di Schdröäss muassd mer nemlich noach lings naien Houf biäch. Vo dan Houf aus woar ower a sou e saichde Foad nain Booch, bu di Läüd ir Aadöbfu gewösch kannde un haaud ir Wasser khoudd hönn. Bi di gebodde Mäüs sänn se aus en Booch gschdiiche, di Houseboi woarn saichnooß un zegoar ouwe aus di Schdiwu koom es Wasser raus. Schoud woann  frailich ümmer di annere.

Winterfreuden um 1955

Unner Schliidebo woar nidd ganz oone, nidd blooß waache dan Boog, meär no waache di Schdröäss. Frailich kannd mer noach lings nain Houf gfour. Owwer boos mächsde, benn de zwar laud geruäffd haddsd „Aus di Boo, dr Schliid läffd devoo!“ un dann schdonn ümmer no so e Dussnellda dinn en Waach un woussd nidd, ob se rü odr nü will? Doa goos oifoch grodaus waidr un riäf oaner: „Blai schdännene, es Mellichaudo küünd!“, (Doos woar noach es Poust-Audo oas vo darre selldene Foorzäüch, bu a en Winnder gfoann sänn) doa hoasde mid dai Obbsäddz di Bröüms naikhawe, doss dr Schneä narre sou hoach gschdaabd is.

Bar dos näss mer gschaffd hoadd, muassd sich ro warf un sain Schliid saus läss. Nidd ümmer hoad doos sou geklabbd, doa is a audzema e Schliid verreggene gange. Bar oifoch sou drofffsooß, kannd jo zaiddich fürgsurch. Owwer di maisde hönn sich doamid nidd zefriide gawe: Liicheles un Göögeles woar viil schöänner. Bar Liicheles gfoann is, woar bi e Ziilschaiwe für di Schneäboller. Bai Göögeles wuadd äschd ausgemochd, bar schwänner woar. Dar muassd sich bäüchlings unnenunnd leäich und ouwedrauf koom sou e Schbirg. Frailich woudd jedr ema ouwedrauf. Benn doa ower di Leäingerai nidd geklabbd hoad, droof dan ümmer di Schoud.

Di Gröässe mochde gann Mengegelich un lauder sou Bfüäz- bi hinneschich ouf en Schliide sedz, ower si hadde jo wallich a mer Schnaid bi mi un si hadde ainen Griidz, benn se di Haubdschdröäss drünü bis hinne nai dan Houf koome. Doa benn grood zwu Waiwer es Duärf drinno mochde  un dar Bob rogerauschd koom, doa häddsde se söüll seä, bi se iär siiwe Rögg zommgeraffud hönn un ainen Soodz of di Saide mochde. „Doss ich doos no derlaa muass, iär eelende Veregger, könnd iär nidd äüer Aache aufgeraiß!“

Beschdümmd haddeses sellemal, bu se söüllwer no jung woann, a sou gemochd un vellaichd a bi mi zweä, drai, viär odr fünef Schliide zommgebunne. Dar,  bu vuänoonere fuär, muasd leäink. Doos schweännzud dr nü un rü un ümmer muassde gewäddich sai, doss de rofläüchsd. Sou e orich Foascher houggd sich mid sai höülzerne Schua denidd un fuur höseles ro. Gfeälich konnds a gewaar, benn dar Schliid, bu hinnenoachere koom, schnäiller woor bi dainer.

Daand di Wiise, bu hoache Winnsweäwe woann, hönn sich e boor Kinn dinn en Schneä geweäilcherd un hönn zegoar en Hüggu no Schduäzzebaame gschlooche. Die kloanne Mädlich leäichde sich naien wäche Schneä un mochde Enguich. Dodebai hönn se mid ir ausgschdräggde Oarm of en Boude en Krais gschlooche, doss bi Flüchuuich aussoo. Hiänz hiänge dro di Houseboi di Aisklunngelich un di Hänndschich woann päddschnooß.

Di maisd Zaid blii aaues friidlich. Benn owwer oaner en anner en Schneäboller hinnd nai di Angke hadd odr awer ha hoadd oan aigsäffd mid Schneä, woann di Kaale näss mer ze hobbe. Mid houchroade Köbf, bi di Bibbgöüger sänn di zweä Zuannbüddzu oufenanner loas, hönn sich samsd ir deägge Klääder nain Schweädzkossde genummen und kailde enanner bis oaner vo di Schdöässu unnedrunnd liichene bliiwe is. Di anner schdinne drümrüm un riäfe: „Ouff en, ouff en!“ Di Zaid hadde mii owwer meär Bladdz drouff  di Boo!

Hiänz woamer scho hunnedma dan Berich naufkhaichd un rogerauschd.
Di Suun woar scho e zaidlang hinne en Wobbfeäinzer Waaud unnergange un es wuadd scho daamered. Di Käil un dr Naawu koome von Booch rauf gekroche un of oima hönn mi Määd gemiärgd, doass unner Röggsämm ganz schdaif gfruänn woann bi gschdiärgd. Di Finger woann klamm un hönn gebeddzud, di Schdümmbf ganz noos, di Nooseschpeäiddze woar road gfruänn un di Bagge hönn bi’s Fäüer gebrüünd.

Müäd un mid aain Hunger un Duäschd sämmer mid unnä Schliide es Duärf drinno hoanne gschdabfd.  Schneäil no ma bain Brüün noäs Ais geleggd!

Dehämm din di Wöüschköüche dos noos Zäuch rogezouche, nai di Debblich gekroche un näss bi nai di Wiärm. Es Gsichd dinn di Köüch nunnd en Hoone ghenngd un di hau Wasserlaidung leer gedrungke! Di Häin üwwer en Haard geriiwe , di kaaue Füäss nai di woarm Broadröänn geläichd, un füä ze Noachd en Daauer hässe Mellichbrögglich gesse- boos wille meär?!

© 2009 by Symbol: E-Mail LinkPoustIlse . Alle Rechte vorbehalten!

Anzeigen
Genussgasthof Fuldawuelle


| nach oben |
Geschichte & Geschichten

Geschichte & Geschichten

Weitere Artikel zum Thema

© by rhoenline & rhoenline-media